Kur ve enflasyon hedeflerindeki büyük sapmalar sanayicinin beklediği dengeyi bozarak onlara önemli bir maliyet yükü getirdi. OVP’de 2024 yılı için belirlenen %33’lük enflasyon hedefi ve 36,8 TL’lik ortalama dolar kuru tahmini reel sektör için bir çıpa olacaktı. Ancak yıl sonuna gelindiğinde bu hedeflerle gerçekleşen veriler arasındaki fark sanayiciyi olumsuz etkiledi.

Özellikle döviz kuru ve enflasyon hedeflerinin sapması özellikle ihracat yapan sektörlerde ciddi sıkıntılara yol açtı. Dolar kuru geçen yıl belirlenen hedefin 13 puan kadar altında kaldı. OVP’de öngörülen 36,8 TL’lik dolar kuru yerine yıl içinde ortalama 32,5 TL civarlarında rakam görüldü. Bu durum iş dünyasının hesapladığı maliyetlerin tutmamasına ve fiyatlamalarının yanlış yapılmasına sebep oldu. Bunun yanında enflasyon oranı da hedefin çok üzerine çıkarak %44-45 seviyelerine ulaştı. Yani hem döviz kuru hem de enflasyon beklentilerin çok üzerinde bir seviyeye çıkarak sanayiciyi büyük ekonomik zorlukla baş başa bıraktı.

Yaşanan Sapmalar Sektörü Kötü Etkiliyor

Bu sapmaların özellikle ihracatçı sektörlerde ve sektörlere hizmet veren firmalarda yaratacağı zorluklar gün geçtikçe daha da belirginleşiyor. OVP’nin artık güvenilir bir referans noktası olamayacağı iş dünyası temsilcileri tarafından açıkça ifade ediliyor. Çünkü ticaret yapan firmalar fiyatlamalarını bu hedeflere göre yaparak kendilerine plan oluşturmuşlardı. Ancak sapmalar sektördeki pek çok firmanın öngördükleri kar marjlarından sapmalarına ve maliyet artışlarına yol açtı. Artık bu sektörler için her şey yeniden hesaplanmak zorunda.

Sanayici için OVP’deki hedeflere dayanarak yapılan maliyet hesapları bir anda gerçeklikten uzaklaştı. Özellikle sanayicilerin yaşadığı bu belirsizlik sadece kâr zarar dengelerini değil aynı zamanda sektörel yatırımlarını da etkiledi. Şirketler sürekli değişen ekonomik göstergelere adapte olabilmek için ekstra bir çaba harcıyor ancak bu durum ek maliyetlerin yükselmesine ve finansal planların yeniden gözden geçirilmesine neden oluyor.

Rekabetçilik Kaybına Kapı Açılıyor

İş dünyası temsilcileri Orta Vadeli Program hedeflerinde yaşanan sapmaların özellikle ihracatçı sektörlerde büyük zorluklar yarattığını ve rekabetçilik kaybına neden olduğunu belirtiyor. Bu sapmalar sektörlerin maliyet hesaplarını ve fiyatlamalarını doğrudan etkileyerek birçok firmayı ciddi çıkmaza sürüklüyor. Otomotiv İhracatçıları Birliği Başkanı Baran Çelik OVP’deki sapmaların iş dünyasına ek maliyetler getirdiğini ifade ederken “Beklentimiz belirlenen hedeflere ulaşmak. Aksi takdirde üretim ve ihracatla büyüyen bir ekonomi olma kimliğimizden uzaklaşmak kaçınılmaz olur” diyerek geleceğe dair endişelerini dile getirdi.

Benzer bir şekilde TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayi Meclisi Başkanı Şeref Fayat da OVP’deki sapmaların zararlarını vurguladı. Fayat, hedeflere sadık kalarak yapılan hesaplamaların ne yazık ki gerçeği yansıtmadığını söyledi. “Devletin verilerine güvendik fakat sonuçta zarar ettik” diyen Fayat, kur tahminlerinin büyük ölçüde tutmadığını ve bunun sektördeki fiyat dengesini bozduğunu belirtti.