Yabancı Markalar Şişe Suyu Pazarını Ele Geçirdi!
Son bir yıl içinde şişe sularının fiyatlarının %100 oranında artması tüketiciler için büyük bir şok etkisi yarattı. Peki tüketiciye yapılan oyun ne? İşte detaylar...
Özellikle yerli markaların temsilcileri yabancı markaların su fiyatlarını domine ettiğini ve bu durumun sektördeki fiyat dengesini alt üst ettiğini belirtiyor. Sektördeki uzmanlar, tıpkı ekmek gibi su fiyatlarında da bir fiyat tarifesinin olması gerektiğini ifade ederken, yabancı markaların buna uymayarak fiyatlarını serbestçe belirlediklerini söylüyorlar. Ayrıca, bazı markaların fırsatçılık yaparak su fiyatlarını yükseltmeleri, bu süreci daha da kötüleştiriyor.
Türkiye'de musluk suları, hem tat açısından hem de sağlık konusunda çoğu kişi tarafından tercih edilmediği için şişelenmiş suya olan talep her geçen yıl artıyor. Ancak, son zamanlarda artan fiyatlar, özellikle dar gelirli vatandaşların su tüketimini zorlaştırıyor. Girdi maliyetlerinin 2021-2023 yılları arasında artmasıyla şişe sulara zam yapılmıştı. Ancak, bu yıl girdi maliyetlerinde büyük bir değişiklik olmamasına rağmen fiyatların iki katına çıkması gerçekten dikkat çekici oldu.
Yabancı Markaların Etkisi Artıyor
Son dönemde, Türkiye'deki şişe su pazarında yabancı markaların etkisi giderek daha belirgin hale geldi. İstanbul'da 19 litrelik damacana su fiyatlarının 140 liraya kadar çıkması, ortalama fiyatların ise 100-120 lira arasında değişmesi bu durumu gözler önüne seriyor. İstanbul Su ve Meşrubat Satıcıları Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Akkaya, bu artışların ardında yabancı markaların pazarı tamamen kontrol altına almasının etkili olduğunu söylüyor. Akkaya özellikle su fiyatlarıyla ilgili belirlenen tavan fiyat tarifesinin, yabancı markalar tarafından hiçe sayıldığını belirtiyor.
Akkaya'nın açıklamalarına göre her yıl belirli bir fiyat tarifesi açıklansa da yabancı markalar bu tarifelere uymuyor ve kendi fiyat politikalarını uyguluyor. İstanbul’daki yerel su satıcıları ise çoğunlukla İstanbul içi su kaynaklarını kullanan yerli markalarla çalışırken taşra bölgelerinden gelen bazı yabancı markalar bu fiyat tarifesine uymuyor. Bu durumun özellikle serbest piyasa adı altında yapıldığını vurgulayan Akkaya yabancı markaların piyasada fiyatlarını serbestçe belirlemelerinin tüketiciyi mağdur ettiğini ifade ediyor.
Fahiş Fiyatlar İçin Bakanlığa Çağrı
Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Mehmet Bülent Deniz, son dönemde su fiyatlarındaki artışı fahiş bulduklarını belirterek yetkililere çağrıda bulundu. Deniz, piyasa koşullarının gereği olarak yapılan zamların, özellikle son bir yılda gerçekleşen artışın mantıklı olmadığını söylüyor. Döviz kuru, enerji fiyatları ve asgari ücrete dair ciddi bir artış olmadığı halde firmaların kafalarına göre fiyat belirlemelerinin tüketiciye büyük zarar verdiğini belirten Deniz Ticaret Bakanlığı'na bağlı Ticaret Genel Müdürlüğü ve Haksız Fiyat Değerleme Kurulu'nun bu konuda harekete geçmesi gerektiğini ifade ediyor. Fiyat artışlarının neye göre yapıldığının sorgulanması ve fırsatçılık yapan firmalara kanunun verdiği yetkilerle cezaların kesilmesi gerektiğini vurguluyor.