Bakanlıktan pırlanta kılıç açıklaması
Ardahan merkeze bağlı Karagöl ilçesinde inşaat kazısında bulunan ve Rus generale ait olduğu değerlendirilen cesetle ilgili tartışmalar sürerken Kültür ve Turizm Bakanlığı, Rus medyasında çıkan 'pırlanta kılıç' haberleri üzerine açıklama yaptı.
Yayınlanma:
Güncelleme:
Açıklamada, tabutun heyet huzurunda, halkın önünde açıldığı ve içinden pırlanta kılıç çıkmadığı belirtildi. Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük de bilgilerin ancak DNA testi ile çözüleceğini söyledi.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında ölen Rus Tümgeneral Vasiliy Geyman'a ait olduğu düşünülen tabutun içinde pırlanta bir kılıcın da olması gerektiği yönünde Rus medyasında çıkan haberler yeni tartışma başlattı. İddialar üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan açıklamada tabutun heyet huzurunda açıldığı vurgulandı.
Açıklamada, "Ardahan Cumhuriyet Başsavcısının gözetiminde polis, Kültür ve Turizm Bakanlığı İl Müdürlüğü temsilcisi ve arkeologlardan oluşan heyet, tabutu Ardahan halkının gözleri önünde açtı. Kılıç olsaydı bunu saklamazdık. Bütün Ardahan halkı seyrederken kapak açıldı. İçinde kılıç olmadığı gibi herhangi bir taşınır kültür varlığı da bulunmadı. Böyle bir tabutun bulunmasının ardından tabii böyle şehir efsaneleri olacaktır. Bu şehir efsanelerinin önüne geçmek de mümkün değil. General olup olmadığını bilmiyoruz. Belki üst düzey bir subaydır" denildi.
"Bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek"
Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, Rus Türkolog Dimitri Vasilyev’in vermiş olduğu bilgiler doğrultusunda cesedin Rus ordusunda "Kafkasya'nın fatihi" olarak tanınan Rus General Vasiliy Geyman'a ait olabileceği söyledi.
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, "Bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek" diyerek şöyle konuştu:
"Mezarla ilgili bir değerlendirmede bulunacak olursak? Mezar tipik bir Ortodoks inancına göre inşa edilmiş. Ancak daha çok Rumların tercih ettiği bir mezar tipi ve odacık şeklinde yapıyorlar, aile mezarlığı şeklinde adlandırabiliyoruz. Hatta bulunan tabutun üzerindeki haç işaretinden de Ortodoks haçı olduğunu ve haçın üzerindeki yatay bir çizginin de cehennemden cennete geçişi simgelediği söyleniyor. Sanat tarihçiler ve bilim adamları bunu paylaşıyorlar. Ama özellikle Rum kökenli olabileceği bilgisini yine Karslı olan bir tıp profesörü olan Bingür Sönmez hocamızla paylaştık. Sönmez hocamız Rum mezar mimarisinin buna benzer olduğunu söyledi. Dolayısıyla bu iddianın daha güçlü olduğunu söyleyebiliriz. Kişi Rus ordusunda general olabilir ama Rum asıllıdır. Ve Ortodoks inancına göre defnedilmiş, mezarında ise Ortodoks haçı kullanılmış mezarında. Bu Vasiliy Geyman olma ihtimalini güçlendiriyor. Bazı Rus haber ajansları Sputnik mesela bu kişinin Josip Gurko olduğuna ilişkin de bir değerlendirmede bulunulmuş. Ancak Josip Gurko’nun bu cephede savaşmadığını, 93 harbinde özellikle Balkan cephesinde savaştığını ve Kafkas cephesinde savaşmadığı bilgisini elde ettik. Dolayısıyla bu kişinin eğer bir general rütbesine sahip ise, üst düzey bir general ise Kars’ta da öldüğü bilgisine sahip olduğumuz Vasiliy Geyman olma ihtimali daha yüksek. Ama yine de bununla ilgili bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek. Çünkü cesedin bozulmamış olması, cesedin üzerinde saç ve sakalın muhafaza edilmiş olması hem mezarın yapılış tarzıyla alakalı hem de havayla temas etmemiş olmasıyla alakalı."
Öte yandan bulunan mezarla ilgili 24 Mayıs'ta Ardahan’da uzman kişiler tarafından bir kurul oluşturularak çalışmalar yapılacağı belirtildi.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında ölen Rus Tümgeneral Vasiliy Geyman'a ait olduğu düşünülen tabutun içinde pırlanta bir kılıcın da olması gerektiği yönünde Rus medyasında çıkan haberler yeni tartışma başlattı. İddialar üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılan açıklamada tabutun heyet huzurunda açıldığı vurgulandı.
Açıklamada, "Ardahan Cumhuriyet Başsavcısının gözetiminde polis, Kültür ve Turizm Bakanlığı İl Müdürlüğü temsilcisi ve arkeologlardan oluşan heyet, tabutu Ardahan halkının gözleri önünde açtı. Kılıç olsaydı bunu saklamazdık. Bütün Ardahan halkı seyrederken kapak açıldı. İçinde kılıç olmadığı gibi herhangi bir taşınır kültür varlığı da bulunmadı. Böyle bir tabutun bulunmasının ardından tabii böyle şehir efsaneleri olacaktır. Bu şehir efsanelerinin önüne geçmek de mümkün değil. General olup olmadığını bilmiyoruz. Belki üst düzey bir subaydır" denildi.
"Bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek"
Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, Rus Türkolog Dimitri Vasilyev’in vermiş olduğu bilgiler doğrultusunda cesedin Rus ordusunda "Kafkasya'nın fatihi" olarak tanınan Rus General Vasiliy Geyman'a ait olabileceği söyledi.
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Levent Küçük, "Bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek" diyerek şöyle konuştu:
"Mezarla ilgili bir değerlendirmede bulunacak olursak? Mezar tipik bir Ortodoks inancına göre inşa edilmiş. Ancak daha çok Rumların tercih ettiği bir mezar tipi ve odacık şeklinde yapıyorlar, aile mezarlığı şeklinde adlandırabiliyoruz. Hatta bulunan tabutun üzerindeki haç işaretinden de Ortodoks haçı olduğunu ve haçın üzerindeki yatay bir çizginin de cehennemden cennete geçişi simgelediği söyleniyor. Sanat tarihçiler ve bilim adamları bunu paylaşıyorlar. Ama özellikle Rum kökenli olabileceği bilgisini yine Karslı olan bir tıp profesörü olan Bingür Sönmez hocamızla paylaştık. Sönmez hocamız Rum mezar mimarisinin buna benzer olduğunu söyledi. Dolayısıyla bu iddianın daha güçlü olduğunu söyleyebiliriz. Kişi Rus ordusunda general olabilir ama Rum asıllıdır. Ve Ortodoks inancına göre defnedilmiş, mezarında ise Ortodoks haçı kullanılmış mezarında. Bu Vasiliy Geyman olma ihtimalini güçlendiriyor. Bazı Rus haber ajansları Sputnik mesela bu kişinin Josip Gurko olduğuna ilişkin de bir değerlendirmede bulunulmuş. Ancak Josip Gurko’nun bu cephede savaşmadığını, 93 harbinde özellikle Balkan cephesinde savaştığını ve Kafkas cephesinde savaşmadığı bilgisini elde ettik. Dolayısıyla bu kişinin eğer bir general rütbesine sahip ise, üst düzey bir general ise Kars’ta da öldüğü bilgisine sahip olduğumuz Vasiliy Geyman olma ihtimali daha yüksek. Ama yine de bununla ilgili bilimsel bilgiler ancak DNA testi ile çözülecek. Çünkü cesedin bozulmamış olması, cesedin üzerinde saç ve sakalın muhafaza edilmiş olması hem mezarın yapılış tarzıyla alakalı hem de havayla temas etmemiş olmasıyla alakalı."
Öte yandan bulunan mezarla ilgili 24 Mayıs'ta Ardahan’da uzman kişiler tarafından bir kurul oluşturularak çalışmalar yapılacağı belirtildi.